Addysgu Archives - Estyn

Tag: Addysgu


Tag: Addysgu


Troi at y Cwricwlwm i Gymru

Rydym ni wedi chwarae rhan lawn trwy gydol datblygiad y Cwricwlwm i Gymru. Yn ddiweddar, cyhoeddom ein fframwaith arolygu peilot i esbonio sut byddwn yn arolygu ysgolion yn ystod y cyfnod pontio hwn ac wedi mis Medi 2022.

Cyn y pandemig, ymwelom â nifer o ysgolion uwchradd, arbennig a phob oed ac, o ganlyniad cyhoeddom ein hadroddiad thematig, Paratoi ar gyfer y Cwricwlwm i Gymru. Mae’n canolbwyntio ar ba mor dda mae ysgolion pob oed, uwchradd ac arbennig yn paratoi ar gyfer y Cwricwlwm i Gymru.

Mae’r adroddiad yn amlygu cryfderau a rhwystrau a nodom yn ystod yr ymgysylltu hwn ag ysgolion ac mae’n cynnig astudiaethau achos a chameos sy’n amlygu sut mae gwahanol ysgolion yn mynd i’r afael â’r diwygio hwn.

Yn yr adroddiad, amlygom bwysigrwydd sefydlu gweledigaeth ar gyfer addysgu a dysgu, a’r angen i sicrhau bod addysgu’n parhau o ansawdd uchel. Siaradom am roi’r weledigaeth honno ar waith yng nghyd-destun disgyblion a chymuned yr ysgol, a phwysigrwydd pawb yn deall y weledigaeth yn llawn ac yn ei rhannu. Hefyd, amlygom bwysigrwydd gwella addysgu fel galluogwr pwysig diwygio’r cwricwlwm. 

Ym mis Medi, cynhaliom yr ail mewn cyfres o weminarau a ganolbwyntiodd ar y ddwy agwedd hyn. Ystyriodd y weminar hon ddulliau a ddefnyddiwyd gan ysgolion i ddatblygu’u gweledigaeth ar gyfer y cwricwlwm ac i wella dysgu ac addysgu. Ymunodd arweinwyr pedair ysgol o bob cwr o Gymru â ni a oedd yn barod i rannu’u profiadau wrth iddynt fynd i’r afael â’r agweddau penodol hyn ar eu taith.

Nod rhannu’r canfyddiadau a’r profiadau hyn yw helpu datblygu athrawon ac arweinwyr ysgol i fanteisio ar y cyfle hwn i fyfyrio ar eu dulliau wrth iddynt ddatblygu’u Cwricwlwm i Gymru.

I gael cipolwg pellach i’n hadroddiad thematig, Paratoi ar gyfer y Cwricwlwm i Gymru, gweler ein blog diweddaraf ar flog Cwricwlwm i Gymru Llywodraeth Cymru.

Tag: Addysgu


Yn ystod ein fforwm rhanddeiliaid gwasanaethau gwaith ieuenctid diweddar, roedd yn bleser gennym groesawu amrywiaeth eang o sefydliadau o’r sectorau statudol a gwirfoddol i drafod ein cynlluniau arolygu yn y dyfodol. 

Ar hyn o bryd, rydym yn arolygu gwasanaethau gwaith ieuenctid fel rhan o’n harolygiadau gwasanaethau addysg llywodraeth leol (GALlL). Mae’r arolygiadau hyn yn cwmpasu gwasanaeth ieuenctid yr awdurdod lleol a’r trefniadau partneriaeth sy’n cael eu harwain gan yr awdurdod lleol ar gyfer gwasanaethau cymorth ieuenctid (GCI).

Mae polisi cenedlaethol a’r ymdrech i wella gwasanaethau a bod yn fwy cost effeithiol yn golygu bod awdurdodau lleol yn gweithio’n gynyddol mewn partneriaeth ac yn integreiddio gwasanaethau. Hefyd, ceir cyfeiriadau penodol at wasanaethau cymorth ieuenctid yn fframwaith arolygu’r GALlL sy’n cwmpasu safonau a chynnydd yn gyffredinol, cymorth i ddysgwyr bregus; gwasanaethau cymorth addysg eraill a diogelu. Felly, mae’r arweiniad arolygu yn galluogi arolygwyr i graffu ar ystod eang o weithgareddau, yn cynnwys y rhai y mae cyrff gwirfoddol yn ymgymryd â nhw, lle bo’n briodol.

Roedd nod y fforwm rhanddeiliaid yn rhan o’n gwaith ymgysylltu parhaus a helaeth â’r sector. Rydym ni eisiau sefydlu opsiynau posibl ar gyfer arolygu gwaith ieuenctid mewn ffordd sy’n adlewyrchu’r datblygiadau diweddar a thebygol o fewn y sector yn y dyfodol. Roedd yr adborth gwerthfawr yn cynnwys y pwyntiau canlynol:

  • Mae angen i’n dull arolygu adlewyrchu’r gwahanol ffyrdd y caiff gwaith ieuenctid ei drefnu a’i gyflwyno ar draws awdurdodau lleol 
  • Mae angen gwerthuso gweithio mewn partneriaeth, a dylid amlygu rôl bwysig y sector gwirfoddol yn glir 
  • Dylai arolygu adlewyrchu natur y ddarpariaeth, a chynnwys arsylwadau o sesiynau rhithwir a chorfforol, lle bo modd, yn ogystal ag ystod arferol y gweithgarwch arolygu 
  • Dylai gweithgarwch arolygu gynnwys gwaith ieuenctid mynediad agored, yn ogystal â’r gweithgareddau gwaith ieuenctid targedig 
  • Dylai arolygiadau ganolbwyntio ar ddeilliannau, ond ni ddylent gael eu gyrru’n ormodol gan ddata, o ystyried ei fod, yn aml, yn llai hawdd mesur deilliannau mewn gwaith ieuenctid nag ydyw mewn ysgolion / colegau.
  • Dylai arolygu ganolbwyntio ar bobl ifanc
  • Yn unol â sectorau eraill, dylai timau arolygu sy’n canolbwyntio ar waith ieuenctid gynnwys arolygwyr cymheiriaid

Yn y fforwm, fe drafodom hefyd pa mor bwysig yw’r cysylltiadau rhwng y cwricwlwm newydd a’r egwyddorion gwaith ieuenctid (fel yr amlygir yn y blog blaenorol) a sut i gofnodi effaith hydredol gwaith ieuenctid ar bobl ifanc. 

Mynegodd rhanddeiliaid wahanol safbwyntiau ynghylch p’un ai arolygu o fewn y fframwaith GALlL neu arolygiadau gwaith ieuenctid ar eu pennau eu hunain oedd y ffordd ymlaen. Fodd bynnag, croesawodd y rhan fwyaf ohonynt y cynllun i roi mwy o bwyslais ar arolygu gwaith ieuenctid yn y dyfodol. 
 

Byddwn yn parhau i ymgysylltu â’r sector trwy fynychu cyfarfodydd a fforymau allweddol, a chyfarfod â chyrff eraill fel Cyngor Cymreig y Gwasanaethau Ieuenctid Gwirfoddol (CWVYS) i werthuso ystod lawn y safbwyntiau, a’r farn o fewn y sector. 

Bydd y gweithgareddau hyn yn dylanwadu ar ein dull a’n gweithgarwch arolygu o fewn y fframwaith arolygu GALlL presennol yn ystod y flwyddyn academaidd nesaf. Hefyd, byddwn yn parhau i drafod ac ystyried p’un a oes rhesymeg ac angen am fframwaith arolygu gwaith ieuenctid sy’n benodol i sector, ac yn sicrhau bod y sector yn cael ei gynnwys yn llawn mewn unrhyw ddatblygiadau o’r fath. 

Tag: Addysgu


Pan ddaeth y cyfyngiadau ar y wlad ym mis Mawrth, roedd yn sioc i’r system. Fe wnaeth y rhan fwyaf o ysgolion, colegau a darparwyr addysg a hyfforddiant eraill atal neu ostwng eu gwaith wyneb yn wyneb gyda dysgwyr dros nos bron, ac yn ei le daeth gweithio o bell a gweithio ar-lein. Rhoesom y gorau i arolygu ar fyr rybudd iawn ac atal ein negeseuon e-bost misol i randdeiliaid a blogiau, a rhoesom y gorau i hybu arfer effeithiol a’r Adroddiad Blynyddol er mwyn rhoi cyfle i randdeiliaid newid y ffordd yr oeddent yn darparu dysgu.

Felly, beth rydym ni wedi bod yn ei wneud ers mis Mawrth?

Yn ei flog nôl ym mis Mehefin, diolchodd ein Prif Arolygydd, Meilyr Rowlands, i bawb sy’n gweithio ym maes addysg a hyfforddiant am eu gwaith caled a’u hymroddiad yn ystod y cyfnod anodd hwn. Esboniodd sut rydym ni wedi bod yn gweithio gyda Llywodraeth Cymru a chonsortia rhanbarthol i gynnig cyngor ac arweiniad i ddarparwyr ar gefnogi parhad dysgu mewn ysgolion ac unedau cyfeirio disgyblion. Mae hyn wedi cynnwys arweiniad i sicrhau na chaiff yr un dysgwr ei eithrio rhag dysgu, ynghyd â chyngor ar sut i ddefnyddio technoleg i barhau ag addysg mewn ysgolion ac unedau cyfeirio disgyblion (UCDau). Hefyd, cyfrannom at gymorth ar gyfer meysydd pwysig eraill, gan gynnwys:

  • Diogelu
  • Rhieni
  • Ysgolion cyfrwng Cymraeg y mae eu disgyblion yn byw mewn cartrefi Saesneg eu hiaith
  • Iechyd a lles
  • Dysgu cyfunol
  • Cyflwyno Safon Uwch

Trwy gydol y cyfnod clo, rydym wedi cadw mewn cysylltiad â darparwyr addysg a hyfforddiant drwy alwadau ffôn a fideo, a chyfarfodydd gyda rhai o’n grwpiau ymgysylltu â rhanddeiliaid, gan gynnwys ein grŵp cyfeirio penaethiaid. Mae hyn yn golygu ein bod wedi gallu dechrau creu darlun o sut mae darparwyr ledled y wlad wedi ymateb i’r argyfwng. Mae wedi bod yn arbennig o bwysig i AEM unigol gynnig cymorth bugeiliol i unrhyw ddarparwyr y nodwyd ar hyn o bryd eu bod yn achosi pryder. Mae’r darparwyr hyn yn dweud wrthym fod cael sgwrs ag AEM a sicrwydd ynghylch sut rydym ni’n bwriadu’u cefnogi nhw wrth i bethau fynd nôl i’r arfer yn rhywbeth y gwnaethant ei werthfawrogi’n fawr. Mae ein cyswllt â darparwyr wedi’n helpu i gyhoeddi cyfres o ddogfennau Cymorth i Ddal ati i Ddysgu ar ein gwefan. Mae’r rhain yn cynnig cipolygon defnyddiol i’r ffordd y mae rhai ysgolion, unedau cyfeirio disgyblion a darparwyr ôl 16 wedi mynd i’r afael â’r heriau a wynebont dros y misoedd diwethaf.

Beth fyddwn ni’n ei wneud o fis Medi?

Gan fod mwy o weithgareddau mewn ysgolion a darparwyr eraill erbyn hyn, rydym ni’n dechrau ailsefydlu ein llais fel y gallwn:

  • Barhau i gynorthwyo ysgolion a darparwyr addysg eraill trwy amlygu amrywiaeth o adnoddau defnyddiol Estyn.
  • Sicrhau rhieni, dysgwyr a’r cyhoedd.
  • Rhoi cyngor i Lywodraeth Cymru ar sut mae’r broses o ddychwelyd i ddysgu yn mynd..
  • Parhau’r drafodaeth am y Cwricwlwm i Gymru.

Yn ystod rhan gyntaf tymor yr hydref, byddwn yn parhau i ymgysylltu ag ysgolion a darparwyr eraill trwy alwadau ffôn neu fideo. Bydd hyn yn ein helpu i ddysgu rhagor am eu gwaith dros y misoedd diwethaf a pha mor dda mae dysgwyr a staff yn dod i’r arfer â ffyrdd newydd o weithio. Byddwn yn gofyn i arweinwyr a staff pa mor ddefnyddiol fu’r cymorth a gawsant. Bydd y sgyrsiau hyn yn ein helpu i nodi arweiniad pellach a allai fod yn ddefnyddiol iddynt. Hefyd, byddwn yn gofyn i awdurdodau lleol sut maen nhw wedi bod yn helpu ysgolion ac UCDau i ymateb i’r argyfwng a sut maent yn defnyddio gwersi a ddysgwyd i gynllunio ar gyfer unrhyw argyfwng tebyg yn y dyfodol. Byddwn yn rhannu’r wybodaeth a gasglwn o’r sgyrsiau hyn gyda Llywodraeth Cymru i’w helpu i ddeall yr ymateb cenedlaethol i argyfwng y pandemig.

Yn nes ymlaen yn y tymor, os bydd hi’n briodol, rydym yn gobeithio cynnal ymweliadau wyneb yn wyneb byr â darparwyr. Os aiff pethau’n dda a bydd y sefyllfa’n parhau i wella, bydd hyd yr ymweliadau hyn yn cynyddu gydag amser. Yn ystod yr ymweliadau hyn, bydd ffocws ein sgyrsiau gydag ysgolion ac UCDau yn symud yn raddol o’r ymateb i COVID-19 i’r cwricwlwm. Dyma oedd ein cynllun bob amser ar gyfer y flwyddyn academaidd hon, fel y gallem ymgysylltu â phob ysgol a gynhelir ac UCD, a’u cynorthwyo nhw i gynllunio a pharatoi ar gyfer cyflwyno’r Cwricwlwm i Gymru. Mae’n bwysig ein bod yn gallu dechrau siarad am hyn eto pan fydd ysgolion ac UCDau yn barod i wneud hynny. Mewn colegau a darparwyr ôl-16 eraill, byddwn yn canolbwyntio ar ddysgu cyfunol a lles dysgwyr.

Yn ystod tymor yr hydref, byddwn hefyd yn parhau â’n cymorth i ysgolion a darparwyr sy’n destun pryder. Byddwn yn cysylltu â nhw ym mis Medi neu Hydref i weld sut maen nhw’n dod yn eu blaen ac i gynnig ymweliadau bugeiliol yn nes ymlaen yn ystod y tymor. Bydd hyn yn ein helpu i ailymgysylltu â nhw yn anffurfiol a thrafod sut a phryd y byddwn yn dychwelyd i’n hamserlen arferol o ymweliadau dilynol.

Er na fydd y rhan fwyaf o ddarparwyr yn ein gweld ni wyneb yn wyneb am gyfnod, mae rhai eithriadau. Er enghraifft, bydd angen i ni ymweld â rhai ysgolion annibynnol a cholegau arbenigol annibynnol y tymor hwn ar gyfer ymweliadau monitro blynyddol ac ymweliadau cofrestru. Yn achos yr ysgolion hyn, byddwn yn ystyried ceisiadau unigol am newid perthnasol ac yn penderfynu p’un a fydd angen i ni ymweld â’r safleoedd ac ymateb yn unol â hynny. Yn ystod tymor yr hydref, byddwn yn gwerthuso’r posibilrwydd o ailgychwyn arolygiadau craidd ar gyfer pob darparwr heblaw ysgolion a gynhelir ac Unedau Cyfeirio Disgyblion yn nhymor y Gwanwyn. Os nad yw’n bosibl gwneud hyn, byddwn yn parhau â’n rhaglen o alwadau ffôn ac ymweliadau ymgysylltu. Hefyd, mae gwaith statudol i ni ei wneud y tymor hwn ar gyd-arolygiadau addysg yn y sector cyfiawnder.

Felly, fel y gwelwch, fel y mae pob darparwr addysg yn addasu i ffyrdd newydd o weithio ar hyn o bryd, rydym ni’n gwneud hynny hefyd. Rydym yn ateb heriau rhith-gyfarfodydd, ac yn ymgysylltu â chydweithwyr a sefydliadau ledled y wlad ac yn cymryd rhan mewn gweithgareddau dysgu proffesiynol ar-lein.

Nawr yw’r amser i ni i gyd weithio gyda’n gilydd. Mae’n gyfle i sicrhau bod dyfodol ein plant a’n pobl ifanc yn ddiogel, er gwaethaf y tarfu a achoswyd gan COVID-19.

Tag: Addysgu


Gwella addysgu a dysgu

Ysgolion sy’n gwella ansawdd addysgu a dysgu yn llwyddiannus ac sy’n buddsoddi’n barhaus yn eu staff.  Maent:

  • yn annog gwerthuso gonest.
  • yn siarad yn agored am eu cryfderau a’u meysydd i’w gwella.
  • yn annog athrawon i gymryd risgiau rhesymol ac arbrofi gyda dulliau gwahanol, gan gadw’r buddion i ddisgyblion wrth galon unrhyw newid bob amser
  • yn canolbwyntio ar fonitro ansawdd addysgu o ran pa mor dda mae disgyblion yn gwneud dros gyfnod yn hytrach na llunio barnau gor-syml ynglŷn ag ansawdd addysgu trwy raddio gwersi unigol
  • yn defnyddio tystiolaeth yn seiliedig ar ymchwil i ddatrys problemau addysgu.

Addysgu a dysgu, a’r cwricwlwm newydd

Mae 12 egwyddor addysgegol addysgu a dysgu da yn hanfodol i ysgolion eu hystyried wrth iddynt lunio’r cwricwlwm newydd i Gymru.

Addysgu a dysgu da