Arweiniad atodol ar gyfer arolygu llythrennedd Cymraeg a Saesneg mewn ysgolion

Share document

Share this

Dogfen A: Cwestiynau enghreifftiol ar gyfer gwrando ar ddisgyblion yn y cyfnod sylfaen

Share document

Share this

Darllen

Disgyblion iau yn y cyfnod sylfaen

  • Am beth mae eich llyfr?
  • Beth sy’n digwydd yn y lluniau?
  • Beth ydych chi’n meddwl fydd yn digwydd nesaf?
  • Sut ydych chi’n meddwl fydd y stori’n gorffen?
  • Beth ydych chi’n ei wneud os nad ydych chi’n gwybod gair?
  • A ydych chi’n gwybod enw’r llythyren hon?
  • A ydych chi’n gwybod pa sŵn/synau mae’r llythyren hon yn ei wneud/eu gwneud?
  • A ydych chi’n mwynhau darllen?
  • Pwy sy’n eich helpu chi gyda’ch darllen?
  • A oes unrhyw un yn darllen i chi?

Disgyblion hŷn yn y cyfnod sylfaen

  • Ai chi ddewisodd y llyfr hwn?
  • A oeddech chi’n gwybod unrhyw beth am y llyfr cyn i chi ddechrau ei ddarllen?
  • A ydych chi’n mwynhau darllen?
  • A oes gan yr ysgol y mathau o lyfrau rydych chi’n hoffi eu darllen?
  • A ydych chi’n darllen llyfrau gwybodaeth?
  • Pa mor aml ydych chi’n darllen?
  • A ydych chi’n darllen gartref?
  • A yw oedolion yn darllen i chi yn yr ysgol?  A ydych chi’n mwynhau hynny?
  • Pa gyngor y mae eich athro yn ei roi i chi am eich darllen?

Testun ffuglen

  • Beth sydd wedi digwydd hyd yma yn eich llyfr? 
  • Beth ydych chi’n meddwl fydd yn digwydd nesaf?  Beth sy’n gwneud i chi feddwl hynny?
  • Dywedwch wrthyf i am eich hoff gymeriad.  Pam ydych chi’n hoffi’r cymeriad hwn?
  • Beth yw eich hoff ran o’r llyfr a pham?
  • Sut ydych chi’n meddwl mae’r awdur eisiau i ni deimlo ar hyn o bryd yn y llyfr?
  • Beth ydych chi’n gwneud os dewch chi ar draws gair nad ydych chi wedi ei weld o’r blaen?

Testun ffeithiol

  • Am beth mae’r llyfr?
  • A allwch chi esbonio i mi sut galla’ i ddod o hyd i wybodaeth am y llyfr hwn?
  • Pryd fydden i’n defnyddio’r llyfr hwn, efallai?
  • Beth ydych chi’n gwneud os dewch chi ar draws gair nad ydych chi wedi ei weld o’r blaen?
  • Pa ran o’r llyfr ydych chi’n ei gweld yn fwyaf diddorol, a pham?

Pan fydd disgyblion yn darllen ar goedd, gallech chi ofyn:

  • A ydych chi wedi dod ar draws y gair hwn o’r blaen?
  • A ydych chi’n gwybod beth mae’r gair yn ei olygu, neu a ydych chi’n gallu datrys beth mae’r gair yn ei olygu yn y frawddeg hon?
  • Pa air arall allai’r awdur fod wedi ei ddefnyddio sy’n golygu’r un math o beth?
  • Pam wnaethoch chi newid eich llais pan ddarllenoch chi’r rhan honno o’r frawddeg?
Ysgrifennu

Disgyblion iau yn y cyfnod sylfaen

  • A ydych chi’n hoffi ysgrifennu?
  • Am beth rydych chi’n hoffi ysgrifennu?
  • A ydych chi’n gallu ysgrifennu eich enw, a beth ydych chi’n hoffi ei wneud yn yr ysgol, os bydda’ i’n eich helpu chi?
  • Beth ydych chi’n ei wneud os na allwch chi sillafu gair?
  • A ydych chi’n ysgrifennu ar liniadur neu lechen?
  • A allwch chi ddangos ychydig o’ch ysgrifennu i mi?
  • A yw oedolion yn eich helpu chi â’ch ysgrifennu?  Sut maen nhw’n eich helpu chi?
  • Ble ydych chi’n gwneud eich ysgrifennu?

Disgyblion hŷn yn y cyfnod sylfaen

  • Pa fath o ysgrifennu ydych chi’n ei hoffi orau – ysgrifennu storïau, cerddi neu ysgrifennu gwybodaeth?
  • Beth sy’n hawdd am ysgrifennu, yn eich barn chi?
  • Beth sy’n anodd am ysgrifennu, yn eich barn chi?
  • A ydych chi’n cynllunio eich ysgrifennu?  A ydych chi’n cynllunio gyda ffrind neu mewn grŵp weithiau?
  • Beth ydych chi’n ei wneud os na allwch chi sillafu gair?
  • Dywedwch wrthyf sut gwnaethoch chi ysgrifennu’r stori hon/cyfarwyddiadau hyn, ac ati?
  • A allwch chi ddangos darn o’ch ysgrifennu i mi rydych chi’n meddwl ei fod yn dda?
  • Ydych chi’n mynd yn ôl at eich gwaith o gwbl i geisio gwneud eich ysgrifennu yn well?
  • Sut ydych chi’n gwybod pa atalnodi i’w ddefnyddio?
  • Sut ydych chi’n gwybod sut i osod eich ysgrifennu?  Pam ydych chi wedi ysgrifennu hyn mewn rhestr, ac ati?

Share document

Share this