Addysg Drochi Cymraeg – Strategaethau a dulliau i gefnogi dysgwyr 3-11 mlwydd oed

Mae’r adroddiad hwn yn ymateb i gais am gyngor gan Lywodraeth Cymru yn llythyr cylch gwaith blynyddol y Gweinidog Addysg at Estyn ar gyfer 2021-22. Yn unol â’r cais, mae’n cyflwyno tystiolaeth am arfer effeithiol yn y maes addysg drochi. Mae’n cwmpasu dulliau trochi yn y cyfnod sylfaen mewn lleoliadau nas cynhelir ac ysgolion cynradd cyfrwng Cymraeg a dwyieithog, yn ogystal â dulliau trochi ar gyfer hwyrddyfodiaid i addysg cyfrwng Cymraeg ar gyfer dysgwyr 3-11 mlwydd oed. Mae’n adrodd ar ganfyddiadau o ymweliadau â sampl o ddarparwyr ledled Cymru.

Mae athroniaeth addysg drochi yn berthnasol i Lywodraeth Cymru gan y gall defnyddio methodoleg trochi helpu i gyfrannu at y targedau a nodir yn ‘Cymraeg 2050: Miliwn o siaradwyr’. Amlinellwyd hyn yn benodol pan nodwyd ‘bydd cynllunio’r cwricwlwm ac addysgeg yn cael eu llywio’n fwy gan ymchwil a thystiolaeth am addysgu a dysgu iaith yn effeithiol, gan gynnwys dulliau trochi iaith’ (Llywodraeth Cymru, 2017b).

Bydd yr adroddiad hwn yn nodi arfer orau mewn perthynas â throchi dysgwyr yn y Gymraeg, tra'n gosod y cyd-destun ynglŷn â'r defnydd presennol o addysg drochi yng Nghymru. Mae'r adroddiad yn adeiladu ar waith a gyflawnwyd yn flaenorol gan Estyn, gan gynnwys yr adroddiad diweddar Caffael yr Iaith Gymraeg (Estyn, 2021) a’r adroddiad Cymraeg yng nghyfnod allweddol 2 a chyfnod allweddol 3 mewn ysgolion cyfrwng Cymraeg neu ddwyieithog (Estyn, 2018).