Ymagwedd integredig at ddarpariaeth arbenigol - Estyn

Ymagwedd integredig at ddarpariaeth arbenigol

Arfer effeithiol

Monmouth Comprehensive School


Gwybodaeth am yr ysgol

Mae Ysgol Gyfun Mynwy (MCS) yn ysgol cyfrwng Saesneg 11-18 oed a gynhelir gan Awdurdod Lleol Sir Fynwy. Mae’n gwasanaethu tref Mynwy ac ardaloedd gwledig Cross Ash, Llandogo, Rhaglan, Trellech ac Wysg, gydag oddeutu 27% o’r myfyrwyr yn teithio o siroedd y ffin, sef Swydd Gaerloyw a Swydd Henffordd. Mae 1,693 o ddisgyblion ar y gofrestr, y mae 316 ohonynt yn y chweched dosbarth. Mae tua 15% o’r disgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Saesneg yw iaith gyntaf bron bob un o’r disgyblion ac maent yn dod o gefndir gwyn, Prydeinig. Ychydig bach iawn o ddisgyblion sy’n rhugl yn y Gymraeg.

Mae canran y disgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol, y mae angen o leiaf addasiadau rhesymol arnynt, yn rhyw 19% o boblogaeth gyfan yr ysgol, gan gynnwys y ganolfan adnoddau arbenigol (y Ganolfan). Cyfran y disgyblion sydd â chynllun anghenion dysgu ychwanegol statudol (Datganiad / EHCP / Cynllun Dysgu Unigol (CDU)) yw 3.9% (gan gynnwys y Ganolfan).

Mae’r uwch dîm arwain yn cynnwys y pennaeth, dirprwy bennaeth a 5 pennaeth cynorthwyol. 
Mae 48 o ddisgyblion o flynyddoedd 7 i 13 wedi’u gosod yn y Ganolfan Adnoddau Arbenigol. Mae’r Ganolfan yn ddarpariaeth dysgu ychwanegol yr awdurdod lleol sy’n darparu ar gyfer disgyblion â Chyflwr ar y Sbectrwm Awtistig, anawsterau iaith, lleferydd a chyfathrebu, anawsterau dysgu difrifol ac anawsterau corfforol a meddygol. Mae’r Ganolfan wedi’i hintegreiddio’n llawn yng nghymuned yr ysgol, o ran ei hamgylchedd a’i strwythur staffio.
Mae’r Ganolfan yn darparu profiad addysgol cynhwysol i ddisgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol cymhleth yn eu cymuned leol, gan roi cyfleoedd i ddysgu gyda’u cymheiriaid a chanddynt. Mae ymarfer sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn yn sicrhau bod bron yr holl ddisgyblion a osodir yn y Ganolfan yn cael darpariaeth briodol, yn cyflawni’r tu hwnt i ddisgwyliadau rhagdybiedig ac yn symud ymlaen i leoliadau ôl-16/18 priodol. 

Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol

Agorodd y Ganolfan yn 2017 gyda dau ddisgybl. Tyfodd y ddarpariaeth i 48 o ddisgyblion erbyn Medi 2022. Y bwriad yw datblygu darpariaeth integredig a chynhwysol sy’n gwella’r ddarpariaeth a’r arfer bresennol, gan ganiatáu am ddull sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn er mwyn bodloni anghenion disgyblion. Crëwyd uwch swydd arwain i ddatblygu a gweithredu gweledigaeth gyffredin a darpariaeth gynhwysol yn y Ganolfan ac ar draws yr Ysgol. Mae’r adolygiad parhaus o’r ddarpariaeth, yr adnoddau ac anghenion carfanau newidiol wedi sicrhau mireinio parhaus, gyda chynhwysiant ac integreiddio yn ganolog i’w datblygiad.
 

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd

Gweledigaeth 
Defnyddiwyd HMS ysgol gyfan i archwilio ystyr cynhwysiant i’r ysgol, gan ystyried arfer bresennol ac ymarfer seiliedig ar dystiolaeth yn yr ysgol ac mewn mannau eraill. Datblygwyd astudiaethau achos ar arfer bresennol i ddisgyblion prif ffrwd gydag anghenion dysgu ychwanegol (ADY), anhwylderau’r sbectrwm awtistig (ASD) a Syndrom Down. Yn ganolog i’r weledigaeth gytunedig yw bod pob disgybl yn dysgu orau gyda’u cymheiriaid a chanddynt.

Integreiddio yn yr Ysgol 
Mae’r Ganolfan yn cael ei harwain gan bennaeth cynorthwyol ochr yn ochr ag athro arweiniol. Mae polisïau ysgol gyfan yn llywio’r systemau a’r arferion sydd ar waith, gydag addasiadau, fel y bo angen. Dilynir cynllun cwricwlwm ac amseriadau dyddiol yr ysgol, gyda mynediad llawn at amgylchedd yr ysgol. Mae disgybl gynrychiolydd o’r Ganolfan yn aelod o bob Cyngor Blwyddyn.  

Ymarfer sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn
Mae ymarfer sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn yn caniatáu am ddatblygu’r ddarpariaeth i fodloni anghenion unigol. Mae mwyafrif y disgyblion yn mynychu grŵp dosbarth prif ffrwd ac elfennau o ddysgu prif ffrwd, fel technoleg, y celfyddydau mynegiannol a gwersi addysg gorfforol, gyda chefnogaeth cynorthwywyr addysgu’r Ganolfan. Mae’r disgyblion hyn hefyd yn mynychu clybiau a gweithgareddau allgyrsiol, ochr yn ochr â chyfoedion prif ffrwd. Mae disgyblion y Ganolfan yn chwarae rhan weithgar yng nghynyrchiadau a gwasanaethau carolau’r ysgol. Mae addasiadau rhesymol yn cynnwys cymorth Cynorthwywyr Dysgu a gwella medrau staff prif ffrwd. Mae’r ddarpariaeth ôl-16 yn cynnwys lleoliadau profiad gwaith yn y gymuned leol ac yn yr ysgol. 

Dosbarth Enfys
Yn ystod blwyddyn academaidd 2022-2023, datblygwyd Dosbarth Enfys i ddarparu ar gyfer disgyblion ag ADY mwy cymhleth ym Mlynyddoedd 7 ac 8, nad ydynt yn gallu manteisio ar unrhyw elfennau o’r ddarpariaeth brif ffrwd. Fodd bynnag, mae’r disgyblion hyn yn defnyddio’r holl ardaloedd cyffredin a’r cyfleusterau arbenigol yn y Ganolfan. Mae hwn yn faes sy’n cael ei ddatblygu’n barhaus oherwydd newidiadau mewn anghenion, gyda chynnydd mewn staff sydd wedi’u hyfforddi’n briodol a dulliau dysgu a chyfathrebu amlsynhwyraidd yn cael eu mireinio’n barhaus. 
 

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth ac ar safonau dysgwyr?

Mae staff yn y Ganolfan yn cynnwys athrawon cynradd ac uwchradd hyfforddedig, ynghyd â staff â chymwysterau arbenigol neu brofiad ym maes ADY. Mae staff yn lledaenu arfer orau er mwyn datblygu cysondeb yn y Ganolfan ac ar draws ardaloedd y cwricwlwm prif ffrwd.

Mae datblygu cwricwlwm eang a chytbwys sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn yn arwain at lefelau uchel o ymgysylltu a chynnydd yn y Ganolfan a phan fydd disgyblion yn dilyn gwersi prif ffrwd. Mae disgyblion yn datblygu annibyniaeth a gwydnwch. Maent yn rhyngweithio’n llwyddiannus â chymheiriaid prif ffrwd mewn amrywiaeth o sefyllfaoedd. Mae gallu manteisio ar weithgareddau allgyrsiol wedi ymestyn eu profiadau ac wedi cynyddu perthnasoedd cadarnhaol. Mae lleoliadau profiad gwaith ôl-16 yn arwain at welliannau sylweddol i fedrau cyfathrebu disgyblion a’u gwydnwch. Mae bron bob un o’r disgyblion yn cyflawni cymwysterau priodol i symud ymlaen i leoliadau ôl-16/18 priodol.  

Mae gan ddisgyblion y Ganolfan ymdeimlad o hunaniaeth a pherthyn, wedi’i wreiddio yn y ffaith eu bod yn ddisgybl Ysgol Gyfun Mynwy, yn hytrach na’u bod yn aelod o’r Ganolfan.  
 

Sut rydych chi wedi rhannu’ch arfer dda?

Gweithiodd y pennaeth cynorthwyol ar draws de-ddwyrain Cymru yn ystod secondiad a oedd yn canolbwyntio ar weithredu’r Ddeddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg. Mae’r pennaeth cynorthwyol a’r athro arweiniol ar gyfer y Ganolfan yn cyfrannu at gyfarfodydd rhwydwaith rheolaidd gyda Thîm Canolfannau Adnoddau Arbenigol yr Awdurdod Lleol. Mae’r cyfarfodydd hyn yn llywio datblygiad darpariaeth Canolfannau Adnoddau Arbenigol ar draws yr ALl. Mae’r pennaeth cynorthwyol yn arwain cyfarfodydd cydlynwyr ADY gydag ysgolion cynradd partner i fireinio ymagweddau cynhwysol at ADY.


Adnoddau eraill gan y darparwr hwn