Sicrhau cymorth effeithiol i ddysgwyr sy’n agored i niwed - Estyn

Sicrhau cymorth effeithiol i ddysgwyr sy’n agored i niwed

Arfer effeithiol

Penllwyn Primary School


Cyd-destun a chefndir yr arfer sy’n arwain y sector

Mae ethos yr ysgol yn seiliedig ar les pob un o’r dysgwyr a’r staff.  Mae gweledigaeth yr ysgol, sef, ‘Cyflawni, Gofalu, Cyfoethogi’ (ACE), yn amlwg ar draws yr ysgol.  I sicrhau cymorth effeithiol ar gyfer dysgwyr sy’n agored i niwed, mae’r ysgol yn defnyddio ystod o strategaethau sydd wedi’u cynllunio’n benodol i fodloni anghenion nodweddiadol dysgwyr sydd dan anfantais.  Rhan allweddol o strategaeth yr ysgol i leihau’r rhwystrau rhag dysgu a gwella deilliannau ar gyfer pob dysgwr yw:

  • sicrhau bod cymorth yn gweddu’n agos i anghenion dysgwyr unigol

  • defnyddio’r systemau olrhain sefydledig i fonitro cynnydd dysgwyr sydd dan anfantais yn drylwyr

  • nodi a chynorthwyo dysgwyr sydd dan anfantais yn benodol nad ydynt efallai’n gymwys am brydau ysgol am ddim

  • blaenoriaethu olrhain tlodi a chynllunio’n strategol i wella perfformiad dysgwyr sydd dan anfantais

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch y nodwyd ei bod yn arfer sy’n arwain y sector

Mae staff wedi dyfeisio system olrhain i fonitro dysgwyr sy’n agored i niwed ar draws yr ysgol.  Mae athrawon yn asesu lles, presenoldeb, gallu academaidd disgwyliedig, ymddygiad dysgwyr, a’u hamlygrwydd i weithgareddau allgyrsiol.  Rhoddir sgôr i ddisgyblion sy’n adlewyrchu’r lefel o ran pa mor agored i niwed ydynt.  Llenwir taflenni olrhain yn ystod tymor yr Hydref ac fe gânt eu hailarfarnu a’u hasesu ar gyfer effaith ar ddiwedd tymor y Gwanwyn.  Mae hyn yn golygu y gall ymyriadau a systemau cymorth gael yr effaith fwyaf ar draws yr ysgol.

Mae’r wybodaeth a gesglir yn gysylltiedig â systemau olrhain academaidd, ac fe’i defnyddir gan bob un o’r staff i lywio addysgu, dysgu a chymorth sydd wedi’i theilwra’n briodol yn unol ag anghenion dysgwyr unigol.

Yng nghyfnod allweddol 2, caiff grwpiau eu dewis ar sail sgorau o’r wybodaeth olrhain, sy’n sicrhau bod cymorth digonol ar gyfer anghenion cymdeithasol ac emosiynol dysgwyr, yn ogystal â’u hyder, eu cymhelliant a’u hunan-barch.  Mae’r grwpiau hyn yn canolbwyntio ar weithgareddau ymarferol fel celf, crefft a gweithgareddau awyr agored.  Yn ychwanegol, mae clwb allgyrsiol yn darparu cymorth ychwanegol ar gyfer disgyblion.  Mae’r rhaglen hon yn targedu dysgu y tu allan i oriau ysgol, gan ddarparu cyfleoedd yn benodol i hyrwyddo annibyniaeth a chyflwyno profiadau na fyddai disgyblion efallai’n cael cyfle i gymryd rhan ynddynt y tu allan i’r ysgol fel arfer.

Beth fu effaith y gwaith hwn ar y ddarpariaeth a safonau disgyblion?

Mae dysgwyr sy’n gymwys am brydau ysgol am ddim yn cyflawni’n dda yn Ysgol Gynradd Penllwyn.  Dros gyfnod, mae disgyblion wedi cyflawni canlyniadau gwell na’r rheiny mewn ysgolion tebyg.  Caiff y cymorth a’r ymyrraeth ar gyfer disgyblion sy’n gymwys am brydau ysgol am ddim effaith dda ar gynnydd llawer o ddisgyblion, o fan cychwyn isel.  Mae’r olrheiniwr cynnydd ‘Disgyblion sy’n Agored i Niwed’ yn dangos bod 78% o ddisgyblion y cyfnod sylfaen a 74% o ddisgyblion cyfnod allweddol 2 wedi cynnal neu wneud cynnydd da o ran y dangosyddion.  Mae’r bwlch o ran perfformiad rhwng disgyblion sy’n gymwys am brydau ysgol am ddim a’r rheiny nad ydynt yn gymwys i’w cael wedi lleihau’n nodedig.  Mae arweinwyr yn darparu dull strategol a thrylwyr o fonitro cynnydd, ac mae hyn yn cyfrannu’n dda at y cynnydd da iawn a wna’r rhan fwyaf o ddisgyblion yn ystod y flwyddyn. 

Sut ydych chi wedi rhannu eich arfer dda?

Mae’r clwstwr lleol o ysgolion yn gweithio gyda’i gilydd yn effeithiol i sicrhau cyfnod pontio esmwyth i ddysgwyr.  Caiff gwybodaeth am les a lefelau cyfranogiad dysgwyr, yn ogystal â’u lefelau cyrhaeddiad, ei rhannu â’r ysgol uwchradd ar ddiwedd cyfnod allweddol 2.  Mae staff o’r ddwy ysgol yn cyfarfod i drafod anghenion unigol.