Partneriaethau’n talu ar eu canfed i ddisgyblion ag anghenion addysgol arbennig
Quick links:
Cyd-destun a chefndir i arfer sy’n arwain y sector
Mae Ysgol Portfield yn darparu addysg i ddisgyblion â datganiadau o anghenion addysgol arbennig rhwng 3 ac 19 oed. Mae anghenion y disgyblion yn cynnwys anhawster dysgu difrifol (SLD), anhawster dysgu difrifol a lluosog (PMLD), anhwylder yn y sbectrwm awtistig (ASD), yn ogystal ag anhwylderau genetig amrywiol, anawsterau synhwyraidd ac ymddygiadau heriol.
Mae dwy ganolfan gysylltiol gan Ysgol Portfield. Mae un o’r canolfannau cysylltiol hyn yn Ysgol Gyfun Tasker Milward yn Hwlffordd. Mae’r ganolfan arall yn Y Porth yn Ysgol Preseli, Crymych, yn cynnig darpariaeth cyfrwng Cymraeg.
Mae’r gwaith partneriaeth, sy’n cael ei reoli’n arbennig o dda gyda dwy ysgol uwchradd brif ffrwd a choleg addysg bellach lleol, yn galluogi mwyafrif y disgyblion yng nghyfnod allweddol 3, cyfnod allweddol 4 a’r sector ôl-6 i ddysgu am o leiaf ran o’r wythnos gyda’u cyfoedion yn y brif ffrwd.
Mae adeilad ysgol uchaf Ysgol Portfield ar yr un campws ag Ysgol Tasker Milward, sef ysgol gyfun fawr sy’n gwasanaethu ardal Hwlffordd. I gychwyn, roedd nifer fach o ddisgyblion yn gallu manteisio ar gyfleoedd dysgu cynhwysol yn Ysgol Tasker Milward. O ganlyniad i lwyddiant y prosiect hwn, sefydlwyd dosbarth Portfield ar wahân yn Ysgol Tasker Milward. Ehangwyd y trefniant hwn yn raddol fel bod mwyafrif disgyblion Portfield yn cael y cyfle i gymryd rhan mewn gweithgareddau dysgu cynhwysol yn Tasker Milward.
Yn 2009, fe wnaeth Ysgol Portfield, gyda chefnogaeth gan yr awdurdod lleol, sefydlu canolfan gysylltiol cyfrwng Cymraeg yn Ysgol Preseli i fodloni’r galw am ddarpariaeth addysg arbennig cyfrwng Cymraeg yng ngogledd y sir. O’i gychwyn, manteisiodd Y Porth ar y cyfle i gynnwys mwyafrif ei ddisgyblion ym mywyd Ysgol Preseli. Mae’r disgyblion yn rhannu gwersi, amser chwarae ac amser cinio gyda’u cyfoedion yn y brif ffrwd. Mae’r broses yn un ‘ddwyffordd’ i raddau helaeth, gyda rhai o ddisgyblion Ysgol Preseli yn cael mynediad i’r ddarpariaeth anghenion dysgu ychwanegol a gynigir gan Y Porth.
Cafodd yr ysgol gyllid Prosiect Datblygu Anghenion Ychwanegol Llywodraeth Cymru i ehangu’r ddarpariaeth. Roedd y myfyrwyr yn gweithio ar Lefel 1 Mynediad ac uwch yn gallu cael cyrsiau rhagflas yng Ngholeg Addysg Bellach Sir Benfro yn lleol.
Er 2010, mae’r cyllid hwn hefyd wedi darparu diwrnod dewisiadau yn y coleg ar gyfer yr holl ddisgyblion 14 i 19 oed yn Ysgol Portfield ac ysgolion uwchradd lleol eraill. Mae disgyblion yn dilyn pynciau galwedigaethol a phynciau’n seiliedig ar fedrau, fel celfyddydau perfformio Shakespeare, gweithdai celf gan gynnwys sgrinbrintio a chrochenwaith, cwmni cydweithredol llysiau a ffrwythau, adeiladu technegol, a ffilm ac animeiddio.
Natur strategaeth neu weithgaredd a nodwyd yn arfer sy’n arwain y sector
Mae disgyblion yn dilyn cyrsiau sy’n arwain at gymwysterau achrededig, fel OCR, ASDAN, RhyCA a TGAU ar lefel briodol i’w hanghenion a aseswyd. Cânt eu paratoi’n dda ar gyfer trosglwyddo i gyrsiau coleg.
Nod y cyrsiau cynhwysol oedd hyrwyddo egwyddorion sylfaenol arfer gynhwysol, ond hefyd, trwy ddefnyddio adnoddau’n fwy effeithiol, rhoi mynediad i ddisgyblion Portfield i gyrsiau sy’n anodd eu darparu o fewn lleoliad Portfield. Er enghraifft, gall disgyblion ddilyn cyrsiau TGAU mewn gwyddoniaeth a thechnoleg dylunio. Yn ogystal, galluogodd y prosiect gynhwysiant “o’r tu allan” i Portfield ar gyfer disgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol o ysgolion uwchradd eraill ar draws Sir Benfro. Yn Portfield, mae’r disgyblion hyn yn dilyn cyrsiau achrededig arbenigol ar lefel sy’n briodol i’w hanghenion unigol. Mae’r staff sy’n mynd gyda’r disgyblion hyn i Portfield yn elwa’n sylweddol o ran eu datblygiad proffesiynol o weithio gyda staff Portfield a thrwy fynediad i’w harbenigedd a’u medrau penodol.
Un datblygiad diweddar fu ymestyn y cysylltiadau hyn i’r cyrsiau rhagflas a’r gweithdai yng Ngholeg Sir Gâr. Mae’r trefniant hwn yn helpu disgyblion i ddatblygu’u diddordebau ac ehangu’u huchelgeisiau ar gyfer gyrfaoedd a llwybrau dysgu yn y dyfodol.
Effaith mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr
Mae’r amrywiaeth o ddewisiadau cynhwysiant wedi cyfoethogi profiadau dysgu’r disgyblion yn sylweddol a’u helpu i ddatblygu ystod ehangach o lawer o ddiddordebau unigol.
Trwy’r gwaith partneriaeth hwn:
• mae’r holl ddisgyblion wedi cyflawni ystod o achrediadau sy’n briodol i’w lefel a aseswyd yng nghyfnod allweddol 4 ac yn y cyfnod ôl-16;
• mae asesiadau athrawon yn dynodi y bydd y disgyblion sy’n cyfranogi yn ennill cymwysterau TGAU ar Lefel Sylfaen; ac
• mae’r holl ddisgyblion ôl-16 sy’n mynychu cyrsiau yng Ngoleg Sir Benfro wedi cyflawni achrediad gydag unedau RhyCA yn y meysydd pwnc perthnasol.
Ran amlaf o lawer, mae llwyddiant y prosiect partneriaeth yn y buddion cynhwysiant cymdeithasol a gaiff disgyblion Portfield a’r rheini o ysgolion partner eraill. Mae effaith gadarnhaol eu cynnwys yn helpu’r disgyblion hyn i gael mwy o hunanhyder, dod yn fwy annibynnol a chaffael amrywiaeth o fedrau sy’n eu paratoi yn dda ar gyfer bywyd y tu hwnt i’r ysgol.