Medrau am oes
Quick links:
Cyd-destun a chefndir i’r arfer
Mae Ysgol Gynradd Gymunedol Clwyd wedi’i lleoli ym Mhenlan, Abertawe. Mae’n gwasanaethu ardal â lefel uchel o amddifadedd a diweithdra. Mae dros 90% o’r 365 o ddisgyblion yn yr ysgol yn byw yn yr 20% o’r ardaloedd mwyaf difreintiedig yng Nghymru. Mae tua 56% o’r disgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Mae’r ystadegau hyn ymhell uwchlaw’r cyfartaleddau cenedlaethol. Mae’r ysgol hefyd yn lletya pedwar cymhwyster addysgu arbenigol i gynorthwyo disgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol o bob rhan o’r awdurdod lleol.
Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch a nodwyd fel arfer effeithiol neu arloesol
Mae’r ysgol yn rhoi pwyslais mawr ar ddatblygu ac annog dyheadau disgyblion ar gyfer cyflawniadau a chyflogaeth yn y dyfodol. Mae’r dyhead hwn yn arwain at staff yn trefnu profiadau dysgu pwrpasol, go iawn yn rheolaidd, sy’n ehangu gwybodaeth a dealltwriaeth disgyblion o’r cyfleoedd y gallant ddod ar eu traws yn y dyfodol.
Bob blwyddyn, mae’r ysgol yn cynnig cyfle i ddisgyblion gael profiad o weithio â chynghorwyr cyflogaeth o’r Ganolfan Byd Gwaith. Maent yn cynnig gweithdy yn y bore, cynllunio curriculum vitae a chyfweliadau ffug. Mae hyn yn galluogi disgyblion i gael profiadau uniongyrchol o ran cynllunio gyrfa bosibl, chwilio am swydd a dyheadau ar gyfer y dyfodol. Mae hyn yn cysylltu’n uniongyrchol â digwyddiad ‘Cyfarfod â’r Gweithiwr’ yr ysgol. Digwyddiad trefnedig yw hwn lle y gofynnir i ddisgyblion awgrymu gyrfaoedd posibl y maent yn dyheu i gael profiad ohonynt. Yna, mae’r ysgol yn gwahodd cynrychiolwyr o’r gyrfaoedd hynny i’r ysgol ac mae’r disgyblion yn gofyn cwestiynau sydd o ddiddordeb iddynt ar ffurf ‘gron’. Mae hyn wedi datblygu’n ddigwyddiad mawr sy’n cael ei gydnabod fel arfer arloesol ac sydd wedi galluogi disgyblion yn Ysgol Clwyd i gyfarfod â dwsinau o weithwyr o ystod eang o broffesiynau, gan gynnwys: meddyg, diffoddwr tân, cyfreithiwr, actor, weldiwr, peiriannydd, swyddog yr heddlu, bydwraig, milfeddyg, gwyddonydd, pêl-droediwr, briciwr, triniwr gwallt, entrepreneur, parafeddyg, aelod o’r lluoedd arfog, llyfrgellydd, gweithiwr banc, cyfrifydd a llawer mwy.
Mae disgyblion yn cael cyfle i wneud cais am rai o’r swyddi hyn a chael profiad o gyfweliad un-i-un o flaen eu cyfoedion. Mae adborth o’r cyfweliad yn cael ei roi i’r ymgeiswyr gan staff yr ysgol, y cyflogwyr ac aelodau eraill o’r panel. Bu hyn yn ffordd rymus iawn o baratoi disgyblion ar gyfer yr heriau y gallant eu hwynebu yn y dyfodol. Mae hefyd wedi amlygu iddynt y medrau y gall fod eu hangen i ddod o hyd i waith yn y dyfodol.
Rhoi’r medrau ar waith fu’r ffocws. Mae Siop ‘Pop-yp’ Clwyd yn cael ei threfnu, ei chyflenwi a’i goruchwylio gan ddisgyblion. Mae hwn yn gyfle iddynt redeg a gweithio mewn uned siop fach yn y gymuned. Maent yn dylunio ac yn gwneud y rhan fwyaf o’r stoc ac yn gweithio’r tiliau, yn creu amserlenni gwaith, yn datrys problemau ac yn hysbysebu. Mae hyn hefyd yn rhoi cyfle i ddisgyblion feddwl yn greadigol i ddylunio cynhyrchion. Wrth gynllunio ar gyfer y Cwricwlwm i Gymru, mae disgyblion yn cyfrifo cyllidebau, elw a newid ac yn datblygu medrau llythrennedd a rhifedd pwrpasol, go iawn. Bob blwyddyn, mae hyn wedi datblygu ystod o fedrau bywyd gwahanol a hanfodol sy’n cyd‑fynd yn berffaith â’r medrau sy’n cael eu trafod yn ystod y diwrnod ‘Cyfarfod â’r Gweithiwr’. Mae’r gwobrau a’r elw o’u gwaith caled yn y Siop Pop-yp yn golygu bod yr ysgol wedi gallu fforddio prynu bws mini. Mae hyn yn enghraifft ymarferol, ddilys o waith caled disgyblion yn talu ar ei ganfed.
Yn ogystal, ac yn flynyddol, mae disgyblion Blwyddyn 5 a Blwyddyn 6 yn cymryd rhan ym Mhartneriaeth Ymgyrraedd yn Ehangach De Orllewin Cymru. Mae’r bartneriaeth hon yn cael ei hariannu gan Gyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru. Nod y rhaglen yw codi dyheadau ac ymwybyddiaeth pobl ifanc sydd wedi’u tangynrychioli mewn addysg uwch ar hyn o bryd o addysg bellach ac addysg uwch. Gwneir hyn drwy weithgareddau a gweithdai sy’n cael eu cynnal mewn sefydliadau addysg uwch, colegau, ysgolion a lleoliadau cymunedol. Mae disgyblion yn mynychu diwrnodau ‘ACE’ Iau a Diwrnodau Blas ar Bynciau yng Nghampws Singleton, Prifysgol Abertawe. Mae disgyblion yn gweithio â myfyrwyr arweiniol hefyd i gymryd rhan mewn cyfres o weithgareddau grŵp.
Er mwyn helpu penderfynu a yw’r gweithgareddau’n helpu cyfranogwyr i symud ymlaen o’r ysgol i addysg bellach, addysg uwch a chyflogaeth, mae’r rhaglen yn cofnodi gwybodaeth am y gweithgareddau allgymorth a’r disgyblion sy’n cymryd rhan ynddynt er mwyn iddynt allu olrhain taith addysgol y cyfranogwyr allgymorth i’r brifysgol a’r tu hwnt i gyflogaeth.
Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr?
- Roedd yr holl ddisgyblion a holwyd yn cytuno eu bod wedi elwa ar y diwrnod ‘Cyfarfod â’r Gweithiwr’ a’i fod wedi datblygu eu meddylfryd tuag at ddewisiadau gyrfa yn y dyfodol.
- Mae gan bron pob un o’r disgyblion ddealltwriaeth gliriach o’r posibiliadau sydd ar gael o ran addysg a chyflogaeth yn y dyfodol yn eu hardal leol a’r byd ehangach.
- Mae gan bron pob un o’r disgyblion ddealltwriaeth well o’r hyn y mae angen iddynt ei wneud i gyflawni eu dyheadau. Mae hyn yn cael effaith gadarnhaol ar agweddau at ddysgu ar draws yr ysgol.
- Mae pob disgybl yn cael cyfle i brofi gweithgarwch sy’n gysylltiedig â’r byd gwaith.
- Mae dadansoddiad yn nodi bod dyheadau disgyblion ar gyfer y dyfodol wedi codi’n sylweddol
- Mae gan yr ysgol bartneriaethau cadarnhaol, parhaus a buddiol ag ystod o gyflogwyr a sefydliadau addysgol.