Mae technoleg yn chwarae rhan sylweddol mewn helpu disgyblion gyflawni’u potensial
Quick links:
Cyd-destun a chefndir i arfer sy’n arwain y sector
Ysgol arbennig ddydd awdurdod lleol yw Ysgol Tŷ Gwyn sydd wedi’i lleoli yn ardal Trelái yng Nghaerdydd. Mae lle ar gyfer hyd at 150 o blant a phobl ifanc 3-19 oed sydd ag anawsterau dysgu dwys a lluosog yn yr ysgol. Mae llawer o ddisgyblion ar y sbectrwm awtistig hefyd, ac mae eu hymddygiad yn heriol a difrifol.
Mae dalgylch yr ysgol yn cynnwys Dinas a Sir Caerdydd a’r awdurdodau lleol cyfagos yn Ne Ddwyrain Cymru. Daw’r disgyblion o ystod eang o gefndiroedd.
Mae 120 o ddisgyblion ar y gofrestr ar hyn o bryd. Mae gan bob disgybl Ddatganiad o Anghenion Addysgol Arbennig neu mae eu hanghenion yn cael eu hasesu ar hyn o bryd. Mae tri deg dau y cant o ddisgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Mae hyn islaw cyfartaledd Cymru ar gyfer ysgolion arbennig, sef 42.8%. Daw tua hanner o’r disgyblion o gartrefi lle nad y Saesneg yw’r brif iaith. Nid yw unrhyw ddisgyblion yn dod o gartref Cymraeg.
Mae ychydig dros 100 aelod o staff, yn cynnwys nifer o weithwyr iechyd proffesiynol. Mae gwaith tîm aml ddisgyblaethol yn agwedd arwyddocaol ar waith yr ysgol.
Mae’r ysgol yn addysgu pynciau’r Cwricwlwm Cenedlaethol. Nod cwricwlwm yr ysgol yw cynnig profiadau dysgu ystyrlon, perthnasol a chymhellol i ddisgyblion, sy’n bodloni eu hanghenion penodol ac yn ehangu eu datblygiad yn gyffredinol. Mae cyrsiau achrededig ar gael i ddisgyblion cyfnod allweddol 4 ac ôl-16, ynghyd â phrofiad gwaith a chyrsiau cyswllt coleg.
Cafodd yr ysgol ei hadleoli mewn adeilad newydd pwrpasol ym Medi 2010. Mae’n cynnwys ystafelloedd therapi’r synhwyrau a chyffwrdd, man chwarae meddal, gerddi synhwyraidd dan do ac yn yr awyr agored, yn ogystal ag ystafelloedd arbenigol ar gyfer celf a serameg, technoleg bwyd a cherddoriaeth.
Mae gan ddisgyblion yn Nhŷ Gwyn anawsterau dysgu dwys a lluosog. Mae llawer ohonynt ar y sbectrwm awtistig hefyd, ac mae eu hymddygiad yn heriol a difrifol. Mae tua 88% o ddisgyblion yn cymryd rhan yn y cwricwlwm ar Lefel-P 6 ac islaw. Mae hyn yn cynnwys 42% o ddisgyblion sy’n cymryd rhan mewn Llwybrau ar gyfer Dysgu.
Ers symud i’r safle newydd yn 2010, mae Tŷ Gwyn wedi buddsoddi’n sylweddol mewn defnyddio technoleg gwybodaeth a chyfathrebu i wella medrau cyfathrebu a chael gwared ar rwystrau rhag dysgu.
Mae’r ysgol yn credu y dylai pob disgybl gael y cyfle i ddysgu a chyflawni eu potensial mewn amgylchedd lle maent yn hapus, yn cael eu cefnogi’n dda a’u herio i gyflawni cymaint ag y bo modd, beth bynnag fo’u galluoedd.
Mae gan Dechnoleg Gynorthwyol rôl arwyddocaol wrth gyflawni’r weledigaeth hon.
Disgrifiad o natur strategaeth neu weithgaredd
Agorwyd Canolfan Technoleg Gynorthwyol yr ysgol ym Medi 2010. Mae’r Ganolfan Addysg Ymgynghorol yn disgrifio Technoleg Gynorthwyol fel ‘unrhyw offer neu system a ddefnyddir i gynyddu neu wella galluoedd swyddogaethol unigolion ag anableddau’. Llwyddodd pedwar aelod o staff i ennill cymwysterau mewn Technoleg Gynorthwyol wedi’u hachredu gan Brifysgol Fetropolitan Manceinion.
Addysgu a Monitro
Mae’r Ganolfan Technoleg Gynorthwyol yn gweithio ar draws parthau:
- cyfathrebu;
- cwricwlwm;
- llais y disgybl;
- annibyniaeth; a
- chymorth rhieni / teulu.
Mae gan bob disgybl broffil Technoleg Gynorthwyol sy’n cynnwys eu cwricwlwm unigol, eu targedau iechyd a chwarae a dulliau mynediad addas. Mae’r dulliau hyn yn cynnwys:
- cymhorthion cyfathrebu technoleg uchel ac isel;
- cadeiriau olwyn â phŵer;
- gemau wedi’u haddasu â switshis fel Scalextric a Playstation;
- meddalwedd llythrennedd fel iPads a Clicker; a
- defnyddio technoleg amlgyfrwng i ymgymryd â gweithgareddau asesu ar gyfer dysgu.
Pa effaith mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr?
Cyfathrebu
Mae Technoleg Gynorthwyol wedi cael effaith sylweddol ar ddeilliannau disgyblion fel y dengys nifer gynyddol y disgyblion sydd yn awr yn defnyddio cymorth cyfathrebu technoleg uwch. Mae ein hasesiadau yn cadarnhau bod y systemau hyn yn cyfrannu’n uniongyrchol at y cynnydd sylweddol yn y Lefel-P gyfartalog fesul disgybl.
Cwricwlwm – Deilliannau Llythrennedd
Mae’r Ganolfan Technoleg Gynorthwyol wedi gwella mynediad disgyblion ac wedi hyrwyddo ymgysylltu gwell â’r cwricwlwm yn well. Mae wedi gweithio gyda’r cydlynydd llythrennedd i ddatblygu ymagwedd hygyrch at gynllun darllen y Rhaglen Hyfforddiant ar Ymwybyddiaeth o Ffonemau (POPAT). Mae’r cynnydd Lefel-P cyfartalog fesul disgybl yn dangos bod yr ymagweddau hyn wedi bod yn hynod effeithiol.
Llais y Disgybl
Mae’r Ganolfan Technoleg Gynorthwyol wedi datblygu strategaethau i roi cyfleoedd ehangach i ddisgyblion ag anghenion dysgu dwys wneud penderfyniadau am eu bywyd yn yr ysgol. Mae cyngor myfyrwyr bywiog yn Nhŷ Gwyn erbyn hyn. Mae pob aelod o’r cyngor yn defnyddio system gyfathrebu benodol i fynegi eu safbwyntiau ar ran yr holl fyfyrwyr. Yn ychwanegol, mae nifer gynyddol o ddisgyblion yn defnyddio technoleg i gyfrannu at eu cyfarfodydd adolygu blynyddol.
Annibyniaeth
Lansiwyd ysgol yrru ‘iDrive’ gan y Ganolfan Technoleg Gynorthwyol y llynedd, gyda’r nod o addysgu disgyblion sut i weithio cadair olwyn â phŵer trydan. Mae sesiynau asesu cychwynnol a rhaglen addysgu drylwyr wedi galluogi wyth myfyriwr i gael eu cadeiriau â phŵer trydan eu hunain.
Cymorth Rhieni a Theulu
Yn ogystal â gweithio gyda disgyblion unigol, llwyddodd y Ganolfan Technoleg Gynorthwyol i sicrhau cyllid gan fusnesau lleol i ddatblygu Prosiect Mynediad i Chwarae. Mae’r fenter hon yn helpu rhieni a gofalwyr i gael eitemau arbenigol o offer i gynorthwyo dysgu’r disgyblion.