Mae’r adroddiad yn archwilio ‘effaith strategaethau ysgolion i gyflenwi yn ystod absenoldeb athrawon ar gynnydd dysgwyr a chyflogaeth, hyfforddiant a defnyddio athrawon cyflenwi yn effeithiol ac effeithlon’. Mae’r adroddiad yn cynnwys astudiaethau achos sy’n amlygu dulliau cyffredin o reoli absenoldeb athrawon.Ysgrifennwyd yr adroddiad hwn mewn cydweithrediad â Swyddfa Archwilio Cymru. Mae’r adroddiad a gynhyrchwyd gan Swyddfa Archwilio Cymru yn sôn am effeithlonrwydd a gwerth am arian trefniadau adnoddau dynol i leihau absenoldeb athrawon a gwneud trefniadau cyflenwi yn ystod absenoldeb athrawon ar lefel ysgolion ac awdurdodau lleol. Mae’r adroddiad Estyn hwn yn canolbwyntio ar effaith absenoldeb athrawon ar ddysgwr ac ar y ddarpariaeth yn yr ystafell ddosbarth, a sut mae ysgolion yn rheoli effaith absenoldeb athrawon.
Argymhellion
Dylai ysgolion:
- reoli absenoldeb athrawon yn fwy effeithlon;
- gwella ansawdd yr addysgu a’r dysgu mewn gwersi a gyflenwir, drwy wneud yn siwr bod y gwaith a osodir ar lefel briodol a bod y staff yn cael digon o wybodaeth am anghenion unigol y dysgwyr;
- cynorthwyo staff cyflenwi a staff llawn i wella’u technegau rheoli ymddygiad yn yr ystafell ddosbarth;
- arfarnu effaith absenoldeb athrawon ar ddysgwyr, yn enwedig y disgyblion mwy galluog a’r rhai yng nghyfnod allweddol 3, a monitro ansawdd yr addysgu a’r dysgu pan fydd athrawon yn absennol;
- sicrhau bod staff cyflenwi yn cael eu cynnwys mewn trefniadau rheoli perfformiad;
- cynnig mwy o gyfleoedd datblygiad proffesiynol i staff cyflenwi; a
- gwneud yn siwr bod staff cyflenwi yn cael gwybodaeth hanfodol am iechyd a diogelwch a diogelu, gan gynnwys manylion cyswllt y swyddog amddiffyn plant enwebedig yn yr ysgol.
Dylai awdurdodau lleol ac asiantaethau hyfforddi:
- ddarparu data cymharol ar gyfraddau absenoldeb athrawon i ysgolion; a
- gofyn am adborth ar ansawdd staff cyflenwi y maent yn eu cofrestru, a’i gofnodi, a defnyddio’r wybodaeth hon at ddibenion rheoli ansawdd.
Dylai Llywodraeth Cymru:
- ddarparu gwell mynediad i staff cyflenwi at y rhaglenni hyfforddi cenedlaethol hynny sydd ar gael i athrawon mewn swyddi parhaol.