Dulliau dysgu ffurfiol ac anffurfiol sy’n galluogi dysgwyr i gymathu â’r gymuned Gymraeg

Arfer effeithiol

Dysgu Cymraeg Gogledd Orllewin/Learn Welsh North West


Cyd-destun a chefndir i arfer ragorol/arfer sy’n arwain y sector

Prif nod DCGO yw cynhyrchu defnyddwyr y Gymraeg a hwyluso’r broses o gymathu’r defnyddwyr hynny â’r gymdeithas Gymraeg leol. Oherwydd hynny mae pwyslais cyrsiau DCGO ar ddatblygu sgiliau llafar a rhoi hyder i’r dysgwyr ddefnyddio’r iaith.

Datblygu hyder i ddefnyddio’r Gymraeg yn y dosbarth

Yr ystafell dosbarth yw man cychwyn datblygu hyder y dysgwyr i defnyddio’r Gymraeg ac mae tiwtoriaid DCGO yn llwyddo i greu naws Cymraeg a Chymreig yn eu dosbarthiadau. Mae’r Saesneg yn cael ei gollwng yn raddol fel cyfrwng cyfathrebu yn y dosbarth a thrwy ddefnyddio iaith sydd o fewn gafael y dysgwyr a defnydd creadigol o ystumiau a iaith y corff, llwyddir i gael gwersi cyfrwng Cymraeg yn fuan iawn.

Datblygu hyder i ddefnyddio’r Gymraeg yn y gymuned

Ynganu a thafodiaith

Rhaid wrth sicrhau bod hyder y dysgwyr yn eu gallu ieithyddol yn caniatáu iddynt ddeall yr hyn mae trigolion y gogledd-orllewin yn ei ddweud yn y Gymraeg, ac i efelychu’r dafodiaith honno.

Ceisir cyflwyno’r dafodiaith yn bennaf trwy sicrhau bod yr ynganiad a ddefnyddir gan y tiwtor wrth gyflwyno geirfa yn gyson ag yr hyn a glywir yn y cymunedau lleol. Gwelir hyn yn bennaf trwy ynganu nifer o ddeuseiniaid yn unsain er enghraifft – gwybod – gwbod, chwarae – chwara

Cyflwynir geirfa leol yn ogystal megis ‘hercan’ am ‘doriad gwallt’. 

Mae’r dysgwyr yn canmol bod yr iaith gymunedol yn cael ei chyflwyno iddynt.

Sesiynau allgyrsiol

Mae defnyddio’r Gymraeg y tu allan i’r dosbarth yn gam allweddol er mwyn i’r dysgwyr fagu’r hyder i’w defnyddio yn y gymuned. Roedd y cyfnod clo yn her o ran gallu cynnig cyfleodd i’r dysgwyr fentro gyda’u hiaith yn allgyrsiol.  

Er mwyn rhoi elfen o normalrwydd i’r dysgwyr darparwyd nifer o sesiynau ar-lein i’r dysgwyr gan gynnwys nifer o sesiynau llesol e.e.  

  • Paned/llymed a sgwrs  
  • Clwb Darllen 
  • Clwb Garddio 
  • Cwis  
  • Gŵyl Haf Dysgwyr Dwyfor (efo cystadlaethau ‘sgwennu ayb)  

Hefyd yn ystod Gwanwyn a Haf 2021, llwyddwyd i gynnal rhai digwyddiadau cefnogi dysgwyr wyneb yn wyneb e.e.  

  • Teithiau Cerdded  
  • Paned a sgwrs mewn caffi

Clybiau darllen

Mae darllen Cymraeg yn atgyfnerthu datblygiad yr iaith lafar. Mae’r dysgwyr yn dod ar draws geirfa newydd, ei gweld mewn cyd-destun ac yn dod yn fwy cyfarwydd â chystrawen y Gymraeg. Wrth gynllunio’r rhaglen ar gyfer 2020-21, gwelwyd yr angen i gynnig rhagor o gyswllt i’r dysgwyr â’r Gymraeg. Cynlluniwyd cyfres o glybiau rhithiol ar bob lefel, i redeg am gyfnodau byrion.

Cynigwyd 9 clwb darllen yn nhymor yr hydref, a llenwyd pob un bron yn syth. Gwelwyd yr angen i gynyddu’r ddarpariaeth, a chynigwyd 14 clwb ym mis Ionawr. Yn 2020-21, ymrestrodd 346 i fynychu’r clybiau darllen.

Bellach, mae tîm penodol o diwtoriaid yn gyfrifol am gynnal y clybiau darllen, ac am rannu adnoddau electronig a syniadau ar gyfer cynnal clwb darllen effeithiol ymhlith y staff.

Rhannu arferion da

Mae’r  tiwtoriaid yn rhannu arferion da o ran dysgu ac addysgu mewn fforymau ardal sy’n cael eu cynnal yn dymhorol, yn ogystal â thrwy gyfrwng cyfarfodydd ar-lein ble mae grwpiau trafod ar gyfer pob lefel.

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr

The greatest effect is on learners’ willingness to use the Welsh language in their community. LWNW’s emphasis on conversation and understanding and emulating local pronunciation helps learners to assimilate into Welsh-speaking society effectively.


Adnoddau eraill gan y darparwr hwn