Defnydd effeithiol o’r ardaloedd tu allan er mwyn datblygu medrau’r disgyblion ar draws y cwricwlwm
Quick links:
Gwybodaeth am yr ysgol
Mae Ysgol Beca ac Ysgol Bro Brynach wedi ffedereiddio ers Tachwedd 2022. Mae’r ddwy ysgol wedi eu lleoli mewn ardal wledig. Mae’r ysgolion yn ysgolion categori 3 a Cymraeg yw iaith y ddwy ysgol. Mae mwyafrif y disgyblion yn dod o gartrefi Saesneg felly yn cael eu cyflwyno i’r iaith Gymraeg yn yr ysgol.
Mae 90 o ddisgyblion oed 3-11 ar gofrestr Ysgol Bro Brynach gyda 8% yn derbyn prydiau ysgol am ddim, a 4% o ddisgyblion ar y gofrestr Addysg Dysgu Ychwanegol. Mae 4 dosbarth yn yr ysgol, dosbarth Meithrin a Derbyn, Blwyddyn 1 a 2, Blwyddyn 3 a 4 a Blwyddyn 5 a 6.
Yn ysgol Beca mae yna 49 o ddisgyblion ar y gofrestr, gyda 16% yn derbyn prydiau ysgol am ddim a 6% ar y gofrestr Addysg Dysgu Ychwanegol. Ysgol dau ddosbarth ydyw, dosbarth dysgu sylfaen a dosbarth cyfnod allweddol 2.
Cyd-destun a chefndir i’r arfer effeithiol neu arloesol
Wrth gynllunio’n fanwl, sicrhawyd bod medrau disgyblion sydd yn cael eu haddysgu yn y dosbarth yn cael eu trosglwyddo yn sesiynau ‘Gwener Gwyllt’ a ‘Llun Llanast’.
Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd
Ar ddechrau’r tymor, mae’r disgyblion yn rhannu syniadau am yr hyn hoffent ddysgu o fewn y thema. Mae hyn yn arwain at waith ymchwil a pharatoi ychwanegol ar gyfer yr athrawon er mwyn lliwio’r llwybr addysgu a dysgu wrth ddilyn trywydd diddordebau’r disgyblion o fewn y sesiynau ‘Gwener Gwyllt’ a ‘Llun Llanast’. Yn ogystal, mae’r ddarpariaeth allanol yn nosbarthiadau’r dysgu sylfaen yn hygyrch i’r disgyblion trwy gydol y dydd.
Mae disgyblion cyfnod allweddol 2 wedi ei grwpio yn ôl gallu yn ystod sesiynau ‘Gwener Gwyllt’. Mae heriau pwrpasol wedi eu gosod ar gyfer y disgyblion sydd yn canolbwyntio ar y chwe maes dysgu a phrofiad. Trwy hyn, darperir cyfleoedd iddynt ddatblygu medrau llythrennedd, rhifedd a digidol ar draws y cwricwlwm. Er enghraifft, darperir gweithgareddau fel:
- Lawnsio roced gan recordio uchder y lansiad
- Achub ar y mynydd gan datblygu medrau cadw’n ddiogel ac achub bywyd
- Defnyddio helyg yr ardd i greu lloches
Mae’r disgyblion yn cofnodi eu gwaith mewn llyfrau llawr fesul grŵp, sydd wedi’u gwahaniaethu yn ôl cam datblygu disgyblion y grŵp. O ganlyniad, darperir trawstoriad o dystiolaeth, er enghraifft graffiau, esboniadau, cyflwyniadau ar lafar, adroddiadau, ac ati. Mae’r disgyblion yn cyflwyno eu gwaith mewn dull gwahanol sydd yn addas i’w cam datblygiad.
Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr?
Erbyn hyn, mae dilyniant a chysondeb yn yr addysgu yn ysgolion ar draws y ffederasiwn. Mae’r ddarpariaeth yn fwy cyfoethog gyda chyd-weithio a chyd-gynllunio pwrpasol rhwng athrawon yn datblygu i fod yn effeithiol.
Er mwyn cysoni’r arfer ar draws y ffederasiwn, rydym yn cynnal cyfarfodydd cynllunio ar y cyd ac yn gwneud teithiau dysgu ar draws y ffederasiwn i weld arfer dda a rhannu syniadau. Yn ystod sesiynau craffu llyfrau, rydym yn craffu llyfrau llawr ‘Gwener Gwyllt’ a ‘Llun Llanast’ er mwyn craffu ar ddatblygiad medrau disgyblion mewn profiadau cyfoethog ar draws y cwricwlwm.
Mae’r disgyblion yn mwynhau’r sesiynau allanol ac yn awyddus i gwblhau’r heriau a thasgau. Maent yn defnyddio eu gwybodaeth blaenorol i gwblhau heriau ac yna’n cofnodi eu darganfyddiadau yn hyderus yn unigol ac o fewn grŵp. Mae yna amryw o fedrau sydd yn cael eu datblygu ac ehangu drwy’r dull hwn o addysgu.
Gwelir cynnydd ym medrau’r disgyblion wrth iddynt ddatblygu eu medrau a’u gwybodaeth blaenorol i gwblhau’r heriau ar draws y cwricwlwm yn yr ardal allanol. Maent yn cymhwyso eu medrau rhifedd ar draws y cwricwlwm yn bwrpasol gan ddefnyddio yr hyn maent wedi ddysgu yn flaenorol i gwblhau’r heriau. Maent yn defnyddio adnoddau digidol yn bwrpasol i gofnodi gwybodaeth ac i wneud gwaith ymchwil pellach. Mae eu medrau creadigol yn cael eu hymgorffori’n fuddiol ar draws y cwricwlwm hefyd, er enghraifft wrth i ddisgyblion ddefnyddio adnoddau naturiol i efelychu gwaith arlunydd. Mae’r modd hwn o addysgu yn bendant wedi cyflwyno a datblygu medrau disgyblion i gymhwyso eu medrau yn gynyddol hyderus ar draws y cwricwlwm.
Mae’r disgyblion yn mwynhau’r sesiynau ardal allanol ac yn frwdfrydig i gwblhau heriau. Mae yna fwrlwm yn ystod y sesiynau hyn sydd yn dangos chwilfrydedd y disgyblion tuag at eu dysgu. Yn y dysgu sylfaen, gwelir arfer dda o’r defnydd o’r ardal allanol drwy gydol y dydd gyda gweithgareddau pwrpasol yn tanio’r dychymyg ac yn datblygu medrau sylfaenol y disgyblion yn llwyddiannus. Mae’r disgyblon yn eiddgar i fynd allan i’r ardal allanol yn ddyddiol.
Sut ydych chi wedi mynd ati i rannu eich arfer dda?
Mae aelodau o staff Ysgol Bro Brynach eisoes wedi gwneud cyflwyniad i ysgolion y Sir. Roedd y cyflwyniad yn canolbwyntio ar ein dull ni o addysgu a chyflwyno y cwricwlwm gan ganolbwyntio ar y defnydd o’r ardal allanol i gyfoethogi’r addysgu a dysgu. Maent hefyd wedi dangos enghreifftiau o’r llyfrau llawr ar draws y ffederasiwn, gyda staff Ysgol Beca yn mabwysiadu’r llyfrau llawr hefyd.
Mae lluniau o’r gweithgareddau sydd yn digwydd yn gyson yn yr ysgol yn cael eu rhannu ar lwyfannau cymdeithasol yr ysgolion.