Cyfleoedd dysgu proffesiynol sy’n codi safonau
Quick links:
Gwybodaeth am yr ysgol
Mae Ysgol Gyfun Dŵr y Felin yn ysgol gyfun gymysg, cyfrwng Saesneg, i ddisgyblion 11-16 oed yng Nghastell-nedd Port Talbot. Mae ganddi 1,134 o ddisgyblion ar y gofrestr.
Daw disgyblion o ardal sy’n cynnwys Castell-nedd a’r ardal gyfags. Mae ychydig dros 14% o ddisgyblion yn byw yn yr 20% o ardaloedd mwyaf difreintiedig yng Nghymru ac mae dros 17% o ddisgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Daw tuag 1% o ddisgyblion o gartrefi Cymraeg eu hiaith. Mae’r rhan fwyaf o ddisgyblion o gefndir gwyn Prydeinig, gyda nifer bach iawn o grwpiau ethnig lleiafrifol. Mae Saesneg yn iaith ychwanegol i 34 disgybl.
Canran y disgyblion sydd ag anghenion addysgol arbennig yw tua 26%, sy’n cyd-fynd â’r cyfartaledd cenedlaethol. Canran y disgyblion sydd â datganiad o anghenion addysgol arbennig yw tuag 1%, sydd islaw’r cyfartaledd cenedlaethol, sef 2.5%. Mae pymtheg disgybl dan ofal yr awdurdod lleol.
Mae’r uwch dîm arwain yn cynnwys y pennaeth, dau ddirprwy bennaeth, dau bennaeth cynorthwyol a bwrsar.
Ar hyn o bryd, mae’r ysgol yn ‘ysgol arloesi dysgu proffesiynol’.
Mae ein datganiad cenhadaeth yn cyd-fynd â phedwar diben y cwricwlwm i Gymru.
“Ein nod yw darparu amgylchedd gofalgar, strwythuredig, lle y mae disgyblion yn datblygu:
• yn ddysgwyr medrus, uchelgeisiol, yn barod i ddysgu trwy gydol eu bywyd
• yn gyfranwyr mentrus, creadigol, yn barod i chwarae rhan lawn mewn bywyd a gwaith
• yn ddinasyddion gwybodus, moesegol Cymru a’r byd
• yn unigolion iach, hyderus, sy’n barod i fyw bywyd boddhaus yn aelodau gwerthfawr o gymdeithas ac wedi’u symbylu i gyflawni eu llawn botensial”.
Cyd-destun a chefndir yr arfer sy’n arwain y sector
Mae gan yr ysgol hanes hir o ddarparu cyfleoedd dysgu proffesiynol personol yn gysylltiedig ag arweinyddiaeth a gwella safonau mewn dysgu ac addysgu. Mae hyn yn cyd-fynd â’r blaenoriaethau cenedlaethol a lleol, a nodwyd yn adroddiadau Donaldson a Furlong.
Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd
Mae cymuned yr ysgol gyfan yn ymroi i gydweithio er mwyn rhoi’r cyfleoedd gorau i’r holl staff a disgyblion, gyda ffocws clir ar godi safonau.
Mae’r ysgol yn chwarae rhan arweiniol mewn partneriaethau hynod lwyddiannus i gefnogi ysgolion ac ymarferwyr eraill. Mae staff wedi cael cyfleoedd buddiol i ymgymryd â secondiadau yn fewnol ac yn y consortiwm lleol. Mae’r penaethiaid Saesneg a gwyddoniaeth wedi bod ar secondiadau estynedig gydag ERW i rannu arbenigedd, gwybodaeth ac arfer orau i gynorthwyo ysgolion â chodi safonau. Mae hyn wedi caniatáu i’r ymarferwyr hynny ennill cipolwg gwerthfawr ar arfer effeithiol mewn ysgolion eraill. Mae rhannu arfer orau fel hyn wedi arwain at nifer o fanteision i’n hysgol.
Mae secondiadau i’r uwch dîm arwain estynedig wedi rhoi cyfleoedd datblygiad personol i staff i gymryd cyfrifoldeb am arwain ar flaenoriaeth ysgol gyfan a rheoli newid. Mae’r cyfleoedd hyn wedi ehangu gwybodaeth a phrofiad arweinwyr canol o reoli’r ysgol, yn unol â’r safonau arwain. Mae creu rolau Penaethiaid Cynorthwyol Blwyddyn wedi meithrin ymhellach y gallu i arwain o fewn y systemau bugeiliol yn yr ysgol. Trwy weithio gyda grwpiau o ddisgyblion agored i niwed, maent wedi cryfhau’r gofal, y cymorth a’r arweiniad i bob disgybl.
Mae rolau arwain cynyddol ar gyfer cyfrifoldebau trawsgwricwlaidd wedi cyfrannu’n llwyddiannus at greu cyfleoedd i staff arwain blaenoriaethau cenedlaethol yn yr ysgol, y clwstwr a thu hwnt. Yn ogystal, crewyd rôl cydlynydd dysgu ac addysgu, gyda ffocws penodol ar ddatblygu addysgeg ar draws yr ysgol.
Datblygwyd rolau cynorthwywyr cymorth dysgu gan roi mwy o gyfrifoldeb iddynt am gyflwyno ymyriadau i wahanol grwpiau o ddysgwyr.
O ganlyniad i’r mentrau hyn, dosbarthwyd arweinyddiaeth i lawer o staff sydd wedi cyfrannu’n sylweddol at waith gwella’r ysgol.
Yn ogystal, mae nifer sylweddol o fforymau wedi’u harwain gan ddisgyblion, sy’n cyfrannu at ddatblygiad yr ysgol. Mae uwch swyddogion yn arwain y cyngor ysgol. Maent wedi creu fersiwn o’r cynllun datblygu sy’n addas i ddisgyblion ac wedi arwain ar flaenoriaethau allweddol, fel ffocws ar wella presenoldeb, addasiadau i drefniadau asesu a newidiadau i’r amgylchedd dysgu. Yn ogystal, mae llawer o ddisgyblion yn gwneud cyfraniad gwerthfawr at fywyd yr ysgol mewn amrywiaeth o rolau arwain, drwy gymryd rhan fel llysgenhadon gwrth-fwlio, mentoriaid cymheiriaid, a chynrychiolwyr dysgu ac addysgu.
Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr?
Mae arweinyddiaeth ar bob lefel wedi creu cymuned ddysgu hynod effeithiol, sydd wedi sicrhau a chynnal deilliannau cadarn gan ddisgyblion dros y pedair blynedd diwethaf.
Mae partneriaethau cadarn gyda’r clwstwr a’r coleg wedi arwain at bontio di-dor ac mae medrau trawsgwricwlaidd yn cael eu cyflwyno’n gyson.
Mae secondiadau staff allweddol wedi arwain at rannu arfer orau rhwng ysgolion. Mae hyn wedi caniatáu i’n hysgol gadw i fyny â datblygiadau presennol. Mae hyn wedi arwain at gyfleoedd ar gyfer dyrchafiad ac mae nifer sylweddol o staff wedi cwblhau cymwysterau arwain.
Mae datblygiad fforymau disgyblion yn cyfrannu’n ystyrlon at gyfeiriad strategol yr ysgol. Mae disgyblion yn teimlo’u bod yn cael eu gwerthfawrogi ac maent yn ddysgwyr uchelgeisiol, mwy hyderus, sydd wedi’u paratoi’n dda i fod yn arweinwyr y dyfodol.
Mae pwyslais penodol yr ysgol ar ddosbarthu cyfrifoldebau arwain yn ehangach yn hynod lwyddiannus ac mae wedi cyfrannu at ddatblygu addysgu cyson effeithiol mewn llawer o wersi sy’n sicrhau bod llawer o ddisgyblion yn gwneud cynnydd cryf.
Sut ydych chi wedi rhannu’ch arfer dda?
Rhannwyd ein harfer yn eang trwy weithio gyda’r clwstwr, rhwydwaith 14-19 yr awdurdod lleol a’r consortiwm. Mae’r ysgol yn gweithio gyda Llywodraeth Cymru fel ysgol arloesi ac mae wedi cyfrannu at ymchwil gyda’r OECD.